Tanzania yapendekeza Mfumo wa Huduma Moja kwa VVU na Magonjwa Yasiyo ya Maambukizi.

Prof. George Luhago, Mtafiti Mkuu katika Chuo Kikuu cha Afya na Sayansi za Afya Muhimbili (MUHAS) AKIZUNGUMZA katika warsha ya wadau iliyo fanyika Dar es Salaam leo Oktoba mosi 2025.

Mtaalamu wa uchumi wa afya, Dkt. Friday Ngaleson, akizungumza na washiriki wa katika warsha ya wadau (hawapo pichani) iliyo fanyika Dar es Salaam leo Oktoba mosi 2025.

Prof Mfinanga Sayoki akizungumza na washiriki wa katika warsha ya wadau (hawapo pichani) iliyo fanyika Dar es Salaam leo Oktoba mosi 2025.

Dkt Darison Andrew Mganga mkuu wa Wilaya ya Sengerema akizungumza na washiriki wa katika warsha ya wadau (hawapo pichani) iliyo fanyika Dar es Salaam leo Oktoba mosi 2025.

Na, Mwandishi wetu

Serikali, kwa ushirikiano na wadau wa ndani na wa kimataifa, imependekeza mfano wa huduma wa “moja kwa moja” ili kuunganisha huduma za VVU/UKIMWI na magonjwa yasiyo ya kuambukiza (NCDs)—kuboresha utoaji wa huduma na kufanya matumizi bora ya rasilimali.

Akizungumza katika mkutano wa wadau uliofanyika Dar es Salaam leo Oktoba mosi 2025, Prof. George Luhago, Mtafiti Mkuu katika Chuo Kikuu cha Afya na Sayansi za Afya Muhimbili (MUHAS), amesema mfumo huo utawawezesha wagonjwa kupokea huduma kamili katika ziara moja.

Amesema mkutano wa wadau ulilenga kuboresha ramani ya utekelezaji, kushiriki matokeo ya utafiti, na kujenga makubaliano juu ya uhamasishaji wa rasilimali na mikakati ya utoaji wa huduma.

Ameeleza kwamba wagonjwa wataweza kupata matibabu ya VVU, kisukari, shinikizo la damu, na hali nyingine zote katika kituo kimoja cha afya.

"Wagonjwa hawatahitaji tena kutembelea kliniki tofauti kwa hali tofauti. Watahudumiwa na timu moja ya huduma, katika kituo kimoja cha uchunguzi, na ndani ya mfumo mmoja," amesema.

Mbinu ya huduma jumuishi inaungwa mkono na mtandao mkubwa wa washirika, wakiwemo wataalamu kutoka Chuo Kikuu cha Harvard, Chuo Kikuu cha Boston, na mashirika muhimu ya maendeleo.Prof. Luhago amesisitiza kuwa kipengele muhimu cha mfumo mpya ni matumizi ya Usimamizi na Upimaji wa Gharama Kulingana na Shughuli (ABC/M) kubaini gharama halisi ya kila huduma.

Mbinu hii inawawezesha watunga sera kubaini na kufadhili mbinu ambazo zinafanikiwa zaidi huku wakiondoa upotevu wa rasilimali.

“Mfumo huu unatusaidia kufuatilia matokeo ya huduma na gharama kwa wakati halisi, na kuruhusu kufanya maamuzi bora kuhusu wapi na jinsi ya kugawa rasilimali,” ameongeza.

Hatua za mwanzo katika utekelezaji ni pamoja na kuanzisha kliniki zaidi za huduma zote kwenye sehemu moja nchini kote na kurekebisha sera za fidia na ada za huduma ili zilingane na mfano mpya wa utoaji huduma.

Kwa upande wake Mtaalamu wa uchumi wa afya, Dkt. Friday Ngaleson, amebainisha kuwa tafiti zinaonyesha kwamba kuunganisha huduma za VVU na magonjwa yasiyo ya maambukizi (NCD) hakiongezi gharama kwa kiasi kikubwa lakini huboresha ufanisi na matokeo ya wagonjwa kwa kiasi kikubwa.

“Hii si mabadiliko ya kiufundi tu—ni mabadiliko makubwa kabisa katika jinsi tunavyotoa huduma ya tiba,” amesema.

Naye Prof. Ramaiya Kaushik ambaye pia ni Rais wa Chama cha Kisihi cha Kisihi cha Kisihi Tanzania (TDA), amesisitiza kwamba mfano mpya utawawezesha wagonjwa kuhudumiwa na mtaalamu mmoja aliyehitimu kiafya, kurahisisha utunzaji na kuboresha ufuatiliaji.

Tanzania inaendelea kukabiliwa na mzigo mara mbili wa magonjwa ya kuambukiza kama VVU/AIDS na ongezeko la kesi za magonjwa yasiyo ya kuambukiza (NCDs) kama kisukari na shinikizo la damu, jambo linalofanya uwekaji wa huduma kwa pamoja kuwa wa wakati na muhimu.

Wizara ya Afya na washirika wake wanapanga kujaribu mfano huu katika mikoa michache kabla ya kuupanua kitaifa.

Ikiwa itafanikiwa, mpango huu unaweza kuweka Tanzania kuwa kiongozi wa bara katika mifumo ya afya iliyounganishwa, na kuweka kielelezo cha utoaji wa huduma unaolenga mgonjwa na unaogharimu kwa ufanisi Afrika nzima.